【五年祭】排灣語簡介

排灣語翻譯,葉神保,民國九十七年九月。


昭和九年一月三日至七日

I tjaquvuquvulj maqepu a si ataqaljan sa maleveq.
(內文社舉行五年祭)

Tacuwa iniya tjuluvu a s-Caqovoqovolj caucau.
(當時內文社人口不多)

Nudjasupuin djalaizuwa semelau tuwa sepajapuluq a paljingan ,a caucau Semelau tuwa drusaitai.
(約有四十餘戶,兩百多人)

Aicuwa si taqaljan a drusa puluqa saucai a djeru a qinaljan a caucau, avana mamazangiljan a lja-ruvaniyau ata lja-tjuleng a ceniyueiyul a ilalailain.
(但兩大頭目家族邏發尼耀與酋龍勢力龐大 統領鄰近二十三個大小部落)

Aicuwa maljeveq I Caqovoqovolj udralavac semamaljialavac. Aicuwa Palisiyan icevun sa padjavan tuwa dja-vuvu, sa numapadjavan semau djamaju.
(內文社五年祭規模盛大 迎接與送別祖靈的儀式)

Sa aicuwa lja-ruvaniyau ata lja-tjuleng nu maljeveq si*a-taqatavan
tiyamatju, ljauwa Maljiya djatjuljatan.
(由邏發尼耀與酋龍頭目在同一時間舉行 但是分別在不同的祭場舉行五年祭)

na se-djaljdraviyan, dja*utain cemadja tiyamatju, iniya itevelja Maljeveq. Itju-djatjuljatan tiyamatju.
(其他則各自舉行。草山社部落因地方遠無法到內文社共同參加它們各別舉行)

Sa aicuwa cinaucau ni ruvaniyau ati tjuleng nu maljeveqang maqepu idja niyanadju a djadjuljatan.a cinaucau ni ruvaniyau idji-ruvaniyau, a cinaucau ni tjuleng idji-tjuleng.
(與兩家各有淵源的部落分別來到各自隸屬的祭場)

Sa aicuwa maleveq na se-t Caqovoqovolj e icuwa matatuqulj tuwa livuwan niyanatju a sicuwacuwayan. Sa mapapulaiyanga tiyamatju.
(內文社群在五年祭中化解幾年來的爭議)

Sa maqatjuvun anga aicuwa semamaljiyalavac a palisiyan na maljeveq, icuwau tauta seman talituwan tiyamatju. Palu peniliq tuwa navaleljevelj a vavayan, tuwa na micaucauvan a uqaljai.tauta icuwa venacaq tuwa vavi tuwa vaqu.
(在莊嚴的儀式以外 部落裡也舉辦許多娛樂活動:選美、扛山豬與扛小米比賽)

sa na masaru sa na talitu a si*ataqaljan niyamatju, sa na pupicule sa na djaicuwanana alasudjan niyamadju.
(讓全社的人、來訪的親友客人同歡 也強化了彼此的關係。)

aicuwa 台北帝國大學土俗人種學研究室 avan ti 宮本延人 a na malang.
(台北帝國大學土俗人種學研究室的助理宮本延人)

idja 昭和9年1月emacu tuwa si tu mamaca I Caqovoqovolj, I semasing I siveciq a aicuwa palisiyan na maljaveq.
(在昭和九年一月帶著學生來到山腰上的內文社 為這次祭典留下了一些紀錄)

Sa maqatjuvung a palisiyan na maljeveq, sini veciq a masasena na lamaljemaljen.sa maqatiyadjen na emeljan tuwa vinarun na se- Caqovoqovolj tacuwa.
(在宮本延人於儀式之後所記錄的對唱中 可以看出當時內文社人對於自身處境的思慮)

qivataq:「Nu palisidjen dja susuin a masi milimilingan a autangan」
(問:「依從吾等自古習慣來辦祭祀吧。」)

temevelaq:「Ma*asicuwai na maitucuwa sini cauciel niya vuvu」
(答:「昔時吾等祖先的命令是這樣的。」)

qivataq:「Nu palisidjen nu semusudjen ta cauciel niya vuvu, nea dja maquwaqan, nu maitucu nea dja patalevan.」
(問:「沒有何益處依舊習辦祭祀,不是沒意義嗎?」)

temevelaq:「ljauwa maciyuldjen a semenai, na saceqaljalavac a dja vinarung」
(答:「可是這樣一起唱歌,也頂愉快的。」)

Sa tacuwa 昭和9年 a maljeveq, na mauta a vinalitan a palisiyan?
(昭和九年的五年祭有什麼改變嗎?)

Pitjuwanga puruq a caviljan Aicuwa maljeveq Pinaqenedje a nan na lamaljemaljeng, icuwa tauta cemaucielanan tuwa tingalituwan tuwa saruwan niyamatju.
(七十年後 老人家還記得那年的五年祭 還說著當年參加慶典的喜悅)

Aicuwa na gemengegem ta lasudjan na se- Caqovoqovolj a maljeveq, niya inacuwa padjavata pasa niya qinaljan tucu, sa niya caucieli ya niyqaqunuwan tunama*uta a palisiyan na maljevq.
(緊緊連結內文社群的五年祭 伴隨著我們一路遷移 來到現在生活的地方 來到年輕的內文孩子這一代)

Tucu dja-pacunai aicuwa a na semamalji na temalitu a sinan ika a maljeveljeveq idja Pitjuwanga puruq a caviljan tacuwa.
(來看看這部七十年前的影片吧 看珍貴、莊嚴、歡樂的五年祭)